Ελληνικός θρίαμβος στα κορίτσια έως 10 ετών: πρωταθλήτρια Ευρώπης η Μαριάντα Λάμπου (αριστερά) και τρίτη στο κόσμο η Ευαγγελία Σίσκου
Μετάλλια σε Παγκόσμια, Πανευρωπαϊκά και Βαλκανικά Νεανικά Πρωταθλήματα, στην Ολυμπιάδα, σε Σχολικά, στο Βετεράνων Ερασιτεχνών και στο Πρωτάθλημα Μεσογείου
Πολλές επιτυχίες για τους Έλληνες σκακιστές και τις Ελληνίδες σκακίστριες το 2022. Το πιο ενθαρρυντικό είναι πως η πλειονότητα των καλών αποτελεσμάτων σε διεθνείς αναμετρήσεις σημειώθηκε από τη νεότερη σκακιστική γενιά!
Η εννιάχρονη Μαριάντα Λάμπου αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης στα κορίτσια μέχρι 10 ετών. Τερμάτισε μόνη πρώτη ανάμεσα σε 65 κορίτσια από 30 ευρωπαϊκές χώρες με 8,5 βαθμούς σε 9 αγώνες (αήττητη με 8 νίκες και 1 ισοπαλία). Η Μαριάντα είναι η μικρότερη σκακίστρια στα χρονικά του ελληνικού σκακιού που κατακτά ευρωπαϊκό πρωτάθλημα! Η Ευαγγελία Σίσκου ισοβάθμησε στην 3η θέση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Κοριτσιών κάτω των 10 ετών με 8 βαθμούς σε 11 παρτίδες (7 νίκες, 2 ισοπαλίες, 2 ήττες) και, υπερέχοντας στα κριτήρια άρσης ισοβαθμίας, κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο! Ο Νίκος Πούπαλος αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κάτω των 14 ετών και κατέλαβε την 4η θέση (ισόβαθμος στην 3η θέση) με 8,5 σε 11. Η Μαρία Τσάκωνα τερμάτισε 10η στα κορίτσια 16 ετών με 7,5.
Ο Δημήτρης Αλεξάκης αναδείχθηκε πρωταθλητής Μεσογείου με 8 βαθμούς σε 9 παρτίδες, η Χαριτωμένη Μαρκαντωνάκη πρωταθλήτρια με 6 και η Κατερίνα Παυλίδου ισοβάθμησε στην πρώτη θέση των σκακιστριών και πήρε αργυρό μετάλλιο. Στο Παγκόσμιο Πανεπιστημιακό Πρωτάθλημα η Αναστασία Αβραμίδου πήρε την 2η με 6 στα 9 και ο Δημήτρης Αλεξάκης την 6η θέση, επίσης με 6. Ο Σπύρος Ιλαντζής αναδείχθηκε Παγκόσμιος Πρωταθλητής Βετεράνων Ερασιτεχνών άνω των 50 ετών στους αγώνες που διοργάνωσε η Amateur Chess Organization στην Κρήτη. Αγωνίστηκε στο ισχυρότερο από τα έξι γκρουπ και συγκέντρωσε 6,5 βαθμούς σε 9 αγώνες (5 νίκες, 3 ισοπαλίες, 1 ήττα). Χάλκινο μετάλλιο για τον Αλέξανδρο Σταθάτο στην ηλικιακή κατηγορία 13 ετών στο Μαθητικό Πρωτάθλημα Ευρώπης που οργανώθηκε στη Ρόδο και 4η θέση στα κορίτσια έως 11 ετών για την η Σαββίνα Αμεμογιάννη. Στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ράπιντ Κοριτσιών έως 10 ετών, που έγινε στη Θεσσαλονίκη, η Ευαγγελία Σίσκου κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο με 6,5 βαθμούς σε 9 αγώνες. Στο αντίστοιχο Κοριτσιών έως 12 ετών η Δήμητρα Αλεξανδρή με 6 βαθμούς τερμάτισε στην 4η θέση. Η Ίδια σκακιστρια κατέλαβε τη 4η θέση και στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Μπλιτς Κοριτσιών έως 12 ετών. Δεν αποτελεί είδηση το ότι ικανοί και δραστήριοι γκραν μετρ, όπως ο Βασίλης Κοτρωνιάς, ο Στέλιος Χαλκιάς και ο Δημήτρης Μαστροβασίλης, αγωνίστηκαν με επιτυχία και πρώτευσαν σε διεθνή τουρνουά στην Ευρώπη.
Νόρμες διεθνών τίτλων
Δύο νόρμες γκραν μετρ πέτυχε ο Ευγένιος Ιωαννίδης και μία ο Γιώργος Γκούμας. Δύο νόρμες διεθνούς μετρ σημείωσεωο Νίκος Κούτλας και από μία οι Γιάννης Καλογερής Παναγιώτης Χριστοδούλου, Χρήστος Αλεξιάδης, Δημήτρης Μακρίδης και Γιώργος Μήτσης.
Ομαδικοί αγώνες
Η Εθνική Ελλάδας στην Ολυμπιάδα του Τσενάι κατετάγη 15η μεταξύ 188 ομάδων με 15 βαθμούς (6 νίκες, 3 ισοπαλίες, 2 ήττες). Στον Νικόλα Θεοδώρου απονεμήθηκε αργυρό μετάλλιο για την επίδοσή του (αήττητος με 7,5 σε 9 και απόδοση 2746!). Η Εθνική Γυναικών Ελλάδας ήρθε 28η μεταξύ 162 ομάδων με 14 βαθμούς (6 νίκες, 2 ισοπαλίες, 3 ήττες). Λαμπρή επιτυχία της Εθνικής Ελλάδας Νέων στη Βαλκανιάδα έως 18 ετών: 1η με 5 νίκες σε ισάριθμα ματς!
Σπουδαία εμφάνιση πραγματοποίησε η σκακιστική ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στο 2ο Πανεπιστημιακό Διαδικτυακό Κύπελλο που οργάνωσε το Ίδρυμα Κασπάροβ. Ισοβάθμησε στις θέσεις 3 έως 10 μεταξύ 146 πανεπιστημιακών ομάδων (10η με τα κριτήρια άρσης ισοβάθμιας), τερματίζοντας αήττητη με 5 νίκες και 4 ισοπαλίες. Η Εθνική Ενόπλων Δυνάμεων & Σωμάτων Ασφαλείας κατέκτησε την πρώτη θέση στο 32ο Σκακιστικό Πρωτάθλημα ΝΑΤΟ. Ο νεότερος Έλληνας γκραν μετρ Νικόλας Θεοδώρου συνέβαλε αποφασιστικά στην κατάκτηση της πρώτης θέσης από την ομάδα του Πανεπιστημίου του Σεν Λούις, στο Παναμερικανικό Πανεπιστημιακό Ομαδικό Πρωτάθλημα.
Πρωταθλητής Α΄ Εθνικής είναι ο Φυσιολάτρης Νίκαιας, κυπελλούχος Ελλάδας η Ευβοϊκή Ε.Σ. και πρωταθλητής Παίδων – Κορασίδων ο Φυσιολάτρης Νίκαιας.
Καλλιτεχνικό σκάκι
Στον Παγκόσμιο Διαγωνισμό Λύσης Σκακιστικών Προβλημάτων η Ελλάδα πήρε την 11η θέση μεταξύ 19 ομάδων. Στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Λύσης η Ελλάδα κατέλαβε την 9η θέση. Ο Νίκος Σιδηρόπουλος κατέκτησε τον τίτλο του διεθνούς μετρ με βάση σπουδαία αποτελέσματα: 11η θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ρόδου το 2021, 5η θέση στο αντίστοιχο Όπεν (απόδοση 2599), 2η θέση στο Ανοιχτό Πρωτάθλημα Ολλανδίας 2021, 3η θέση στο Ανοιχτό Πρωτάθλημα Γερμανίας 2022), 2η θέση στη συνολική βαθμολογία του British Open Online Championship.
Ο Νίκος Μενδρινός κατέλαβε την 5η θέση (απόδοση 2500) στον διεθνή παράλληλο διαγωνισμό του Ισραήλ 2022 και την 16η θέση στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα 2022 και αναδείχθηκε νικητής στο πρόσφατο Πρωτάθλημα Αττικής. Ο Παναγιώτης Κονιδάρης αναδείχθηκε πρωταθλητής Ελλάδας 2022. Ο Σταμάτης Κούρκουλος – Αρδίτης κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδας. Στην Rating List Οκτωβρίου είχαμε 5 Έλληνες λύτες στις πρώτες 150 θέσεις: Σιδηρόπουλος (IM, Νο 27 στην παγκόσμια κατάταξη), Μενδρινός (FM με δύο νόρμες IM), Παπασταυρόπουλος (μία νόρμα FM), Κούρκουλος-Αρδίτης και Κονιδάρης (δύο νόρμες FM).
Διακρίσεις και στη Σύνθεση Σκακιστικών Προβλημάτων από τον Κώστα Πρέντο (είναι ο μοναδικός Έλληνας που έχει τον τίτλο διεθνούς μετρ σε σύνθεση και σε λύση), τον Θοδωρή Γιάκατη, τον Θέμη Αργυρακόπουλο και τον Δημήτρη Λιάκο.
Σκάκι στα Σχολεία
Με πρωτοβουλία του σκακιστή και βουλευτή Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έγινε Παρέμβαση – Ερώτηση προς την υπουργό Παιδείας, την οποία συνυπογράφουν ο αρμόδιος τομεάρχης Νίκος Φίλης και 23 ακόμη βουλευτές, με την οποία ζητείται η ένταξη της διδασκαλίας του σκακιού στα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» των σχολείων. Παρότι η υπουργός απάντησε ότι «κατόπιν συνεργασίας με το Ι.Ε.Π., είναι δυνατή η διαμόρφωση και ένταξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων ή και εκπαιδευτικού υλικού, κατάλληλα διαβαθμισμένων ανά τάξη, που θα αφορούν στο σκάκι», δεν έγιναν ουσιαστικά βήματα. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα επανέλθουν με Επίκαιρη Ερώτηση.
Υψηλές διοικητικές θέσεις
Ο Γιώργος Μακρόπουλος κατάλαβε μία από τις θέσεις αντιπροέδρων και θα είναι μέλος του Συμβουλίου της FIDE έως το 2026. Ο Θεόδωρος Τσορματζόγλου επανεξελέγη Γενικός Γραμματέας της Ευρωπαϊκής Σκακιστικής Ένωσης.
Πένθη
Οι μεγάλες απώλειες ήταν ένα από τα στοιχεία της χρονιάς Έφυγαν από τη ζωή κατά χρονολογική σειρά η Ζωή Μουλλά, Δημήτρης Νταντσένκο, ο Νικηφόρος Σιδερής, η Μαρία Στουμπιάδη και ο Βασίλης Θεοδωρίδης. Από το διεθνή χώρο θα αναφέρουμε τον θάνατο του 100χρονου Ρώσου Γιούρι Άβερμπαχ, του γηραιότερου γκραν μετρ του πλανήτη.
Η βαριά σκιά της αναπόδεικτης ηλεκτρονικής υποβοήθησης
Το 2022 το σκάκι στιγματίστηκε από ένα σκάνδαλο που το ακολουθεί μεγάλο ερωτηματικό
Για τους πολλούς το σκάκι ήταν συνώνυμο στις δεκαετίες του 1950 και του 1960 με την κυριαρχία των Σοβιετικών. Το 1972, μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου, το ξάφνιασμα ήταν η νίκη του Αμερικανού Φίσερ επί του τότε παγκόσμιου πρωταθλητή, του Σοβιετικού Σπάσκι. Αργότερα το ενδιαφέρον κέρδισαν οι μονομαχίες του Κάρποβ με τον Κορτσνόι και στη συνέχεια με τον Κασπάροβ.
Το 1997 η οδυνηρή έκπληξη ήταν η νίκη του σκακιστικού τέρατος, του υπολογιστή Deep Blue επί του ισχυρότερου σκακιστή του πλανήτη, του Κασπάροβ. Είχαν ειπωθεί τότε πολλά, ακόμα και ανυπόστατες κατηγορίες για δήθεν ηθελημένη ήττα, ωστόσο το αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι η υπεροχή της μηχανή έναντι του ανθρώπου μεγαλώνει διαρκώς…
Το 2020 το σκάκι θα προβληθεί και θα αποκτήσει νέους φίλους και νέες φίλες από το «Queen’s Gambit» του Netflix.
Οσμή σκανδάλου
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται από το 2013 ο τότε 23χρονος Νορβηγός παγκόσμιος πρωταθλητής Κάρλσεν (όπως έχουμε αναφέρει, επέλεξε να μην υπερασπιστεί τον τίτλο του και το 2023 θα γίνει το ματς του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος μεταξύ του Ρώσου Νεπομνιάτσι και του Κινέζου Ντινγκ Λίρεν), ο οποίος, σε αντίθεση με αρκετούς προκατόχους του, ιδίως παλαιότερους, αγωνίζεται συνεχώς!
Στο επίκεντρο επικριτικών σχολείων ο Χανς Νίμαν, ως ύποπτος για εξαπάτηση (φωτογραφία: Lennart Ootes)
Σε ένα από τα πολλά τουρνουά, τον Σεπτέμβριο στο Σεν Λούις των ΗΠΑ, συνέβη το αναπάντεχο: Ο Μάγκνους Κάρλσεν, φαβορί των αγώνων και παραμένοντας αήττητος σε 53 παρτίδες κλασικού χρόνου σκέψης, χάνει από τον τελευταίο σε βαθμό αξιολόγησης της διοργάνωσης, τον 19χρονο Αμερικανό Χανς Νίμαν και εγκαταλείπει το τουρνουά με τα έπαθλα των 500.000 δολαρίων. Αν και δεν εκτοξεύει συγκεκριμένη κατηγορία, δημιουργούνται υπόνοιες ότι ο νεαρός Αμερικανός δεχόταν ηλεκτρονική υποβοήθηση. Κάτι που αποδεδειγμένα είχε συμβεί κατά το παρελθόν (το παραδέχθηκε και ο ίδιος) σε διαδικτυακούς αγώνες. Η ένταση μεγαλώνει μερικές μέρες αργότερα, όταν οι δύο αντίπαλοι καλούνται να παίξουν στο διαδικτυακό Julius Baer Generation Cup.
Ο Νίμαν (λευκός) αρχίζει με 1.δ4, ο Κάρλσεν απαντάει με 1…Ιζ6, ο νεαρός συνεχίζει με 2.γ4 και ο παγκόσμιος πρωταθλητής κλείνει τον υπολογιστή του και εγκαταλείπει την παρτίδα. Σε ερώτηση πριν από λίγες ημέρες, για το τι θα κάνει αν βρεθεί ξανά αντιμέτωπος με τον Νίμαν ο Κάρλσεν απέφυγε να απαντήσει.
Αν και ο καθηγητής Κεν Ρίγκαν, ο οποίος θεωρείται ειδικός στην καταπολέμηση της εξαπάτησης, αποκάλυψε ότι έχει εξετάσει όλες τις παρτίδες του Νίμαν των τελευταίων δύο ετών (διά ζώσης και διαδικτυακές) και ότι δεν βρήκε κανένα στοιχείο εναντίον του, η αίσθηση που κυριαρχεί είναι πως ο νεαρός Αμερικανός έκλεβε.
Ο Νίμαν περνάει στην αντεπίθεση και μηνύει τον Κάρλσεν, το σάιτ chess.com επειδή τον απέκλεισε από τις διοργανώσεις του, καθώς και πρόσωπα που θεωρεί ότι τον διέβαλαν. Ζητάει αποζημίωση εκατό εκατομμυρίων δολαρίων.
Τους τελευταίους μήνες η υπόθεση ανάγεται σε αγαπημένο θέμα εφημερίδων, ραδιοτηλεοπτικών σταθμών και δικτυακών τόπων, ίσως περισσότερο εκείνων που δεν ασχολούνται σοβαρά με το σκάκι. Πέρα από τις απόψεις ειδικών και μη ειδικών, ο σκακιστής αναγνώστης μπορεί να σχηματίσει δική του γνώμη, μελετώντας την επίμαχη παρτίδα:
To 85o Tata Steel Chess Masters θα πραγματοποιηθεί στο Βάικ άαν Ζέε της Ολλανδίας από 13 έως 29 Ιανουαρίου και, με βάση τη σύνθεσή του, θεωρείται ως ένα από τα ισχυρότερα τουρνουά όλων των εποχών: Κάρλσεν (Νορβηγία, 2859), Ντινκ Λίρεν (Κίνα, 2811), Καρουάνα (ΗΠΑ, 2766), Γκίρι (Ολλανδία, 2764), Ράπορτ (Ρουμανία, 2740), Αρονιάν (ΗΠΑ, 2735), Ντούντα (Πολωνία, 2731), Γκουκές (Ινδία, 2725), Εριγκάισι (Ινδία, 2718), Αμπντουσατόροβ (Ουζμπεκιστάν, 2713), Κέιμερ (Γερμανία, 2698), Βαν Φόρεστ (Ολλανδία, 2690), Πραγκνανάντα (Ινδία, 2678).
Το 2ο Γκραν Πρι Γυναικών της ΦΙΝΤΕ θα διεξαχθεί από 1 έως 14 Φεβρουαρίου στο Μόναχο.
Οι πρώτες διοργανώσεις στην Ελλάδα το 2023: Τα Πανελλήνια Ατομικά Ανοιχτά Πρωταθλήματα Βετεράνων (Όπεν και Γυναικών άνω των 50 ετών), θα ενσωματωθούν στο διεθνές τουρνουά Θεσσαλονίκης «Λευκός Πύργος» (2 έως 8 Ιανουαρίου 2023). Δηλώσεις συμμετοχής μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: chess.tournament.skg@gmail.com.
Το Ατομικό Πρωτάθλημα Εφήβων - Νεανίδων έως 18 ετών θα διεξαχθεί στη Λάρισα από 2 έως 8 Ιανουαρίου 2023 (www.chessfed.gr). Πρωτοχρονιάτικο τουρνουά στον Σ.Ο. Χαλανδρίου από 2 έως 8/1 (6909006192). Πρωτοχρονιάτικο τουρνουά για παίκτες με ΕΛΟ έως 2023 στην Επικοινωνία Ηρακλείου Αττικής (6947377440).
Αγώνες εις Μνήμην Α. Μπέλου στην Π.Σ. Περιστερίου από 2 έως 8/1 (6972991799). Το 5o Ανοιχτό Τουρνουά «Νικόλαος Γιαμαρέλλος» θα διεξαχθεί από 5 ως 8 Ιανουαρίου 2023 στο ξενοδοχείο Lucy (Βουδούρη 10 Χαλκίδα). Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι 3/1/23 στο email eyvoiki.enosi.skakiston@gmail.com, στον κ. Π. Γιαννούτσο (τηλ. 6993012264) ή στον Κ. Μακρυγιάννη (τηλ. 6942449414). Αγώνες στη Λαμία, αφιερωμένοι στον μεγάλο Μπρεχτ, από 5 έως 8 Ιανουαρίου (6977419923, vaiopouloug@gmail.com).
Η ανασκόπηση του 2022 θα ολοκληρωθεί στο σκακιστικό δισέλιδο της Κυριακής 8 Ιανουαρίου, με ματιές στις καλύτερες επιδόσεις στο παγκόσμιο σκάκι, καθώς και στις σημαντικότερες διοργανώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου